عصر صفوی از دوران های پر تغییر و تحوّل تاریخ ادبی ایران محسوب می شود که
در این روزگار با رسمی شدن مذهب تشیع، بسیاری از قوانین و ضوابط اجتماعی و
فرهنگی، مسیری متفاوت از گذشته را دنبال کرد و عملکرد شاهان و سلاطین دیگر
چون گذشته نبود و افکار و اندیشه های آنان در مسیر ترویج و گسترش مذهب رقم
می خورد و اداره جامعه را نیز بر آن مبنا قرار می دادند. این دگرگونی ها
را می توان در آثار برآمده از این عصر که بازتابی از سیمای جامعه در آنها
به خوبی مشخص است، شناخت تا بدین وسیله بتوان نگاه و دریچه ای به جامعه آن
روزگار و مردمش داشت.
بنابراین در این مقاله سعی شده با بررسی اشعار محتشم کاشانی این مقوله
ادبی، مورد تحلیل و بررسی قرار بگیـرد تا دگرگونی های جامعه در زمینه های
فرهنگی و اجتماعی آن روزگار به تصویر کشیده شود.
فهرست مطالب
چکیده. 5
کلید واژگان:6
1-1ـ اهداف تحقیق.. 6
2-1ـ پیشینه تحقیق.. 7
3-1ـ روش تحقیق.. 7
1-2- عصر صفوی.. 7
1-3-زندگی نامه محتشم کاشانی.. 15
2-3-آثار محتشم کاشانی.. 16
3-2ـ هفت دیوان محتشم شامل:16
4-3ـ خویشاوندان محتشم.. 17
5-3ـ مسافرت های محتشم.. 18
6-3- زمین گیر شدن محتشم کاشانی.. 19
7-3- فقر وتنگدستی محتشم کاشانی.. 19
8-3- آوازه شهرت محتشم کاشانی در ایران و هند. 20
9-3-علت سروده شدن مرثیه عاشورایی محتشم.. 20
10-3ـ ابیات محتشم به عنوان امثال فارسی.. 21
11-3- سبک شناسی اشعار محتشم کاشانی.. 22
1-11-3ـ واژه گان برگرفته از مذهب.. 25
ـ طفل صغیر. 26
ـ محرم و نامحرم. 26
ـ حجاب.. 26
ـ کفاره. 26
ـ سبحه. 26
ـ فاتحه خوانی.. 26
ـ شهید. 26
2-11-3ـ واژگان کوچه بازاری.. 27
3-11-3ـ واژه گان برگرفته از گذر زمان.. 27
12-3ـ نقد اجتماعی در اشعار محتشم کاشانی.. 29
1ـ4ـ آداب و رسوم و زیبایی های مرتبط با معشوق.. 29
2ـ4ـ توصیف زیبایی های معشوق.. 32
3ـ3ـ مراسم عزاداری و تدفین.. 37
4ـ3ـ آداب و رسوم جشن ها و اعیاد. 39
5ـ3ـ دیگرآداب و رسوم مردمی.. 40
6ـ3ـ آداب و رسوم مرتبط با بر تخت نشستن شاه. 47
1ـ4ـ باورها و اعتقادات مذهبی و دینی.. 49
نتیجه. 52
2ـ4ـ باورها و اعتقادات اسطوره ای.. 53
3ـ4ـ باورها و اعتقادات متفرقه. 56
- می بر روی خاک ریختن.. 56
- مستی و راستی.. 56
- به گرد کسی گردیدن.. 57
- دیو در شیشه کردن.. 57
- پری.. 57
- شَبه. 58
1ـ5ـ مشاغل دوره ی صفویه. 58
2ـ5ـ مشاغل سخت.. 60
3ـ5ـ القاب دولتی و درباری.. 61
4ـ5ـ مشاغل رسمی و اداری.. 66
6ـ5ـ مشاغل خدماتی.. 69
7ـ5ـ سایر مشاغل.. 70
ـ نتیجه. 77
1ـ6ـ انواع میوه. 78
2ـ6ـ انواع نوشیدنی.. 79
3ـ6ـ انواع ادویه ها و چاشنی ها80
4ـ6ـ انواع شیرینی.. 81
5ـ6ـ سبزیجات.. 82
6ـ6ـ غذا82
1ـ7ـ انواع تن پوش ها83
2ـ7ـ تن پوش های جنگی.. 86
3ـ7ـ لباس زنان.. 86
4ـ7ـ انواع کلاه و سرپوش... 87
5ـ7ـ انواع پای افزار. 90
1ـ8ـ فرش و گستردنی.. 91
2ـ8ـ ابزار و وسایل شراب نوشی.. 92
3ـ8ـ ابزار و وسایل نوشتن.. 94
4ـ8ـ ابزار و وسایل زندگی.. 96
5ـ8ـ ابزار و وسایل آشپزخانه. 105
6ـ8ـ ابزار و وسایل کشاورزی.. 108
7ـ8ـ ابزار و وسایل نجّاری.. 108
8ـ8 ـ ابزار و وسایل بنّایی.. 109
9ـ8ـ ابزار و وسایل خیاطی.. 110
10ـ8ـ ابزار و وسایل دعا110
11ـ8ـ ابزار و وسایل صید. 111
12ـ8ـ ابزار و وسایل بازی.. 111
13ـ8ـ ابزار و وسایل شاهی.. 111
14-8 ـ ابزار و وسایل سفر. 117
15ـ8ـ ابزار و وسایل روشنی.. 120
16ـ8ـ ابزار و وسایل صوتی.. 123
17ـ8ـ ابزار و وسایل جنگی.. 126
18ـ 8ـ ابزار و وسایل حیوانات.. 133
1ـ9ـ انواع زیور آلات.. 137
1ـ10ـ تفریحات و سرگرمی.. 139
1ـ11ـ بیماری ها140
1ـ 12ـ بافت شهری.. 141
2ـ12ـ مکان های قضایی.. 142
3ـ12ـ انواع مکان ها عمومی.. 143
4ـ12ـ اماکن خصوصی.. 144
5ـ12ـ انواع مکان های ویژه در خانه. 146
6ـ12ـ مکان های علم آموزی.. 149
7ـ12ـ مکان های مذهبی و دینی.. 149
8ـ12ـ معادن.. 151
1ـ13ـ شکنجه ها151
1ـ14ـ معضلات اجتماعی.. 152
1ـ15ـ انواع پرندگان.. 153
2ـ15ـ حیوانات علف خوار. 161
3ـ15ـ حیوانات گوشت خوار. 166
4ـ15ـ انواع حشرات.. 169
5ـ15ـ انواع خزنده گان.. 172
6ـ15ـ حیوانات دریایی.. 174
7ـ15ـ انواع جوندگان.. 175
1ـ16ـ انواع گل ها175
2ـ16ـ انواع درختان.. 180
1ـ17ـ پول ها183
1ـ18ـ انواع سنگ ها185
2ـ18ـ انواع فلزات.. 186
3ـ18ـ سنگ های زینتی.. 188
1ـ19ـ آفات و حوادث.. 190
1ـ20ـ شهرها و کشورها191
1ـ21ـ دین و مذهب.. 194
1ـ22ـ نژادها195
1ـ23ـ القاب و عناوین.. 196
1ـ24ـ انواع گنج ها197
1ـ25ـ انواع نامه. 198
2ـ25ـ وسایلارسال نامه. 199
1ـ26ـ نتیجه. 200
فهرست منابع.. 202
ـ مقالات.. 204
ـسایت 204
